Nuôi thủy sản tuần hoàn nước (RAS) là một mô hình nuôi trồng thủy sản trong đó nước được tái sử dụng nhiều lần, giúp tiết kiệm nước, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao năng suất.

Hệ thống RAS

Một hệ thống RAS cơ bản bao gồm các thành phần chính sau:

• Bể nuôi: Bể nuôi là nơi chứa cá hoặc tôm. Bể nuôi thường được làm bằng vật liệu như thép, bê tông hoặc nhựa.
• Hệ thống lọc: Hệ thống lọc có nhiệm vụ loại bỏ các chất thải, chất độc hại và vi sinh vật có hại ra khỏi nước. Hệ thống lọc bao gồm các thiết bị như lọc cơ học, lọc sinh học và lọc hóa học.
• Hệ thống tuần hoàn: Hệ thống tuần hoàn có nhiệm vụ tuần hoàn nước từ bể nuôi qua hệ thống lọc và trở lại bể nuôi. Hệ thống tuần hoàn bao gồm các thiết bị như bơm nước và đường ống dẫn nước.

Nguyên lý hoạt động

Nước trong bể nuôi chứa các chất thải, chất độc hại và vi sinh vật có hại. Hệ thống lọc sẽ loại bỏ các chất thải này ra khỏi nước. Các chất thải hữu cơ sẽ được xử lý bởi hệ thống lọc sinh học, trong đó vi khuẩn sẽ chuyển hóa chúng thành các chất dinh dưỡng cho cá hoặc tôm. Các chất thải vô cơ sẽ được xử lý bởi hệ thống lọc hóa học.

Nước sau khi được xử lý sẽ được bơm trở lại bể nuôi. Quá trình này được lặp đi lặp lại nhiều lần, giúp duy trì chất lượng nước trong bể nuôi.

Sơ đồ hệ thống nuôi thủy sản toàn hoàn nước (theo Fao)

 

Ưu điểm

Nuôi thủy sản tuần hoàn nước RAS có nhiều ưu điểm so với các phương pháp nuôi thủy sản truyền thống, bao gồm:

• Tiết kiệm nước: Nước trong hệ thống RAS được tái sử dụng nhiều lần, giúp tiết kiệm nước.
• Giảm thiểu ô nhiễm môi trường: Nước thải của hệ thống RAS được xử lý trước khi thải ra môi trường, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
• Nâng cao năng suất: Nuôi thủy sản tuần hoàn nước RAS giúp nâng cao năng suất nuôi trồng, do nước trong bể nuôi được kiểm soát chặt chẽ về chất lượng.
• Có thể nuôi các loài thủy sản nước mặn, lợ ở những vùng không có nước mặn, nước lợ.
• Có thể kiểm soát nhiệt độ bể nuôi.

Nhược điểm

Nuôi thủy sản tuần hoàn nước RAS cũng có một số nhược điểm, bao gồm:

• Chi phí ban đầu cao: Chi phí đầu tư cho hệ thống RAS khá cao, bao gồm chi phí xây dựng bể nuôi, hệ thống lọc và hệ thống tuần hoàn.
• Yêu cầu kỹ thuật cao: Nuôi thủy sản tuần hoàn nước RAS đòi hỏi kỹ thuật cao trong việc vận hành và bảo trì hệ thống.

Ứng dụng

Nuôi thủy sản tuần hoàn nước RAS được ứng dụng rộng rãi trong nuôi trồng thủy sản trên thế giới, đặc biệt là ở các nước phát triển. Ở Việt Nam, nuôi thủy sản tuần hoàn nước RAS cũng đang được phát triển mạnh mẽ, với nhiều mô hình ứng dụng thành công. Ví dụ như nuôi cua biển trong hộp bằng công nghệ tuần hoàn nước, nuôi tôm tuần hoàn nước, nuôi cá cảnh …

Tóm lại

Nuôi thủy sản tuần hoàn nước RAS là một mô hình nuôi trồng thủy sản hiện đại, có nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp nuôi thủy sản truyền thống. Mô hình này đang được phát triển mạnh mẽ trên thế giới và Việt Nam, góp phần nâng cao năng suất, hiệu quả và tính bền vững của ngành nuôi trồng thủy sản.

Lại Anh Cao - TT Nông nghiệp CNC và XTTM